De opvoeding van de pup start al in het nest
De moeder, als het kan de vaderhond, de pups onder elkaar en de fokker dragen bij tot het welslagen van de pre-opvoeding.
Wat moeten pups allemaal leren, mensen, honden en andere dieren zijn leuk!
- Zacht bijten.
- Spelen
- Zindelijk zijn in huis.
- Alleen blijven
- Verzorgingshandelingen
- Algemene gedragscontrole (Zit, blijf, af, plaats, kom, volg)
- Ongewenste gedragingen die moeten worden omgebogen (blaffen, vernielen, opspringen, bedelen, enz.)
De spelregels bij de opvoeding en heropvoeding van de hond
Beloon gewenst gedrag
Een hond doet niets uit zichzelf voor u – hij is opportunistisch en weet alleen wat er voor hem te verdienen is op het moment dat hij iets doet. Als het positief en leuk is zal hij dit gedrag in de toekomst herhalen.
Vermijd dat de hond fouten kan maken
Zowel het kauwen aan verboden zaken, onzindelijkheid, trekken aan de lijn moet u echt zien te vermijden anders leert de hond zichzelf te belonen met ongewenst gedrag.
Negeer ongewenst gedrag
Negeren: is niet kijken, spreken of aanraken!
Blaffen negeren = wachten tot de hond stopt met blaffen = en pas belonen als hij stil is.
Aandacht vragen negeren = Indien de hond stopt met aandacht vragen en hij gewenst gedrag vertoont = dan het gewenste gedrag belonen.
Op de intentie van ongewenst gedrag dient u de hond af te leiden naar gewenst gedrag en dit gedrag dan te belonen. Zorg ervoor dat de hond allerlei fouten kan maken als u in de buurt bent. Alleen, u moet dan razend snel zijn en hem op tijd afleiden, nog voor hij aan het verboden gedrag begint!
Als u ziet dat de hond iets wil stelen – roep hem vriendelijk en geef hem iets anders te doen of stuur hem naar zijn bench en geef hem een beloning. Als u te laat bent en de hond toch al het verboden voorwerp heeft gestolen dan dient u het te ruilen met iets anders wat de hond zeer leuk vindt. Leer de hond het commando “los” aan, pas dan kunt u hem iets leren los te laten.
Wil de hond kauwen aan uw Perzisch tapijt – zeg dan vriendelijk zijn naam en geef hem een alternatief kauwspeelgoedje. Het is de bedoeling dat de hond leert waarop hij mag kauwen en waarop niet. Tot zolang mag u hem de kans niet geven om te kauwen op verboden voorwerpen. U hoeft hem niet te straffen – hij leert dan dat het onveilig is om te kauwen als de baas in de buurt is maar dat het veilig is als de baas er niet is!
Zorg voor voldoende afleiding
De Regels van het straffen.
Honden begrijpen niets van straf. Honden kunnen niet nadenken over foutief gedrag. Zij leren alleen op het moment zelf. Het resultaat op gedrag is veilig (plezierig) of onveilig (gevaarlijk). Probeer straf zoveel mogelijk te vermijden door alternatief gedrag aan te leren.
- Straf nooit fysiek! Neem iets wat de hond graag heeft van hem weg of onthoud het gewoon. (bv: stoppen met aandacht geven, het spel een aantal minuten uitstellen, voeding geven enkele minuten uitstellen, wegnemen van speelgoed, enkele minuten afzonderen).
- Voor men overweegt om de hond te straffen voor ongewenst gedrag, dient men hem eerst een alternatief gedrag aan te leren.
- Op de intentie van ongewenst gedrag kunt u het gedrag corrigeren in een positieve richting.
- Straf moet steeds volgen op het ogenblik dat de hond het gedrag vertoont. Nooit voor of na de feiten straffen.
- Houdt ten allen tijde het hoofd koel.
Bijtgedrag
Te wild spelen
De hond wil de regels in zijn voordeel plaatsen – stop met alle interacties – negeren gedurende 2 minuten.
Het grote alternatief = motiveer de hond om nieuw gewenst gedrag te vertonen – leer hem gedrag aan i.p.v. gedrag af te leren.
Socialisatie “doe-lijst”
Items > Socialisering en gewenning van de pup van 6 tot 12 weken
Weekprogramma.
Mensen
Baby’s op de arm.
Baby’s in een kinderstoel.
Kruipende Baby’s.
Kleuters die spelen, individueel en in groep.
Pubers.
Volwassen mensen mannen, vrouwen, oudere mensen.
Kleurlingen.
Mensen in uniform.
Mindervaliden (rolstoel, blinden, enz).
Joggers, fietsers, skaters.
Dieren
Andere pups.
Andere volwassen honden.
Andere huisdieren (paarden, konijnen, vogels, hamsters, kat.
Boerderijdieren (schapen, koeien, paarden, geiten, varkens).
Verzorging
Verzorgingshandelingen (borstelen, kammen).
Zich laten betasten (oren, tandjes, poten, hoofd, genitaal).
Dominantiehandelingen (eerst op hondenschool).
Op tafel staan.
Bezoek aan trimmer en dierenarts.
Gewenning
Wennen aan de halsband.
Wennen aan de leiband binnenshuis.
Aan de leiband lopen binnenshuis.
Aan de leiband lopen in de tuin en op straat.
Meerijden met de auto.
Ander vervoer (trein, tram, bus, metro).
Drukte (markt, kermis, einde schooltijd kinderen).
Huishouden: Stofzuiger, muziek, deurbel, telefoon.
Menselijke geluiden: huilende kinderen, spelende kinderen.
Straatgeluiden: auto’s, bromfietsen, vrachtwagens, sirene’s van hulpdiensten.
Spelen
Met eigenaar (apporteren, zoeken, rennen).
Met kinderen.
Met andere honden (pups en volwassen).
Alleen zijn
Blijven aanwezigheid eigenaar in zicht (kamerkennel, vastliggen).
Blijven eigenaar aanwezig niet in zicht.
Blijven eigenaar afwezig.
Blaffen – huilen tijdens alleen zijn.
Onzindelijk tijdens alleen zijn.
Vernielen tijdens alleen zijn.
Zindelijkheid
Aantal plasjes buiten.
Aantal hoopjes buiten.
Aantal plasjes binnen.
Aantal hoopjes binnen.
Toepassing
Socialisatie
Het is de bedoeling dat de pup vanaf de 2 de dag dat hij bij u thuis is begint met het programma. U hebt maar tijd tot 12 weken om de pup te socialiseren.
Alle contacten met levende wezens moet een positieve ervaring opleveren voor de pup. Beloon de pup met de stem als hij contact zoekt met mensen, honden, paarden, papegaaien, hamsters, enz…
Verzorging
Kammen, borstelen, ogen en oren reinigen, nageltjes knippen. Dit zijn allemaal “handelingen” die de pup moet leren toestaan. Begin met de pup dagelijks van kop tot teen te betasten terwijl u hem belonend toespreekt. Als hij het leuk vindt kunt u hem ook een snoepje toestoppen. Soms is het nodig om in stapjes te werken. Begin bijvoorbeeld met de borst de pup aan te raken en hem te belonen. Als hij het moeilijk heeft en wil bijten – stop dan alle interacties en negeer de pup voor 2 minuten. Probeer vervolgens opnieuw. Geleidelijk maakt u de verzorgings- handelingen langer en gaat u de pup overal betasten. Als er toch problemen blijven – neemt u dan contact op met een trainer of een gedragsbegeleider.
Gewenning
Ook de gewenning moet onmiddellijk worden opgestart. Als de pup een beetje bang is voor bepaalde zaken dan dient u zeer rustig te blijven en niet te reageren op zijn angst. Wil de pup bij u bescherming zoeken, dan dient u dit toe te laten, alleen mag u hem niet troosten. Zorg er ook voor, dat de pup alle dingen leuk vindt.
Spelen
Spel is niet weg te denken uit de samenleving tussen mens en hond. Naast het veelvuldig spelen met andere honden dient het spel tussen hond en baas eveneens om sociale vaardigheden te ontwikkelen bij de pup.
Leer de pup zo snel mogelijk (spelenderwijze) apporteren. Begin met zachte speeltjes. Wakker het jachtinstinct een beetje aan door het speeltje van links naar rechts te bewegen. Als de pup interesse vertoont gooit u het speeltje een 2 tal meter weg. Van zodra de pup het speeltje achterna rent en het vast neemt moet u zeer enthousiast reageren en de pup naar u toe roepen met lokkende stem. Vervolgens de pup aaien en het speeltje niet afnemen. Als de pup het speeltje vanzelf loslaat, zegt u snel “los” en beloont u hem. Vervolgens begint het spel opnieuw. Na een 3 à 4 keer zegt u “genoeg” en gaat u weg, zonder nog verder aandacht te besteden aan de pup. De pup mag dan het speeltje houden maar u kijkt er niet meer naar om. U begint en eindigt ieder spel!
Als de pup kan loslaten op commando kunt u ook trekspelletjes doen. Dit vinden ze heerlijk! Zorg er wel voor dat alles volgens de regels gebeurt. Indien de pup te wild wordt of in uw handen bijten, zeg dan “ai” en stop onmiddellijk het spel voor 2 minuten.
Alleen zijn
Honden zijn sociale dieren en zijn eigenlijk niet geschikt om alleen te blijven. Uiteraard dienen ze dat te leren.
Een bench is een kooi waar de hond tijdens uw afwezigheid kan worden in ondergebracht. Zo voorkomt u dat hij allerlei ongewenst gedrag zal vertonen als u er niet bent. Plaats de bench in de woonkamer en maak deze comfortabel door er een oude doek in te leggen (geen nieuw kussen want de kans bestaat dat de pup dit verleidelijk kauwmateriaal zal vinden of zijn behoefte op zal doen).
Leer de pup in de bench te gaan door er regelmatig (onopgemerkt) lekkere koekjes in te verstoppen. De pup zal de geurtjes van de koekjes opmerken, in de bench gaan en zichzelf belonen. U kunt ook een kauwbotje in de kooi leggen en dit aan de achterkant van de kooi met een touwtje vastbinden. Als de pup dan wil kauwen dient hij in de kooi te gaan liggen. Zo leert hij dat de bench “leuk” is. Vanaf nu kunnen we de bench naast de bank plaatsen en de pup eventjes in de bench plaatsen en het deurtje sluiten terwijl we zelf op de bank gaan zitten.
Nu is het belangrijk dat u de bench alleen opent na een tijdje pas als de pup rustig is. Nooit de bench openen wanneer hij blaft, jankt of actief gedrag vertoont in de bench. Als de pup dit aan kan laat u hem eventjes alleen achter in de kamer terwijl u naar een andere kamer gaat. Als dit goed gaat kunt u eventjes echt weggaan. Op die manier leert de pup alleen blijven. Zorg er wel voor dat er altijd leuke dingen in de bench liggen zodat hij zich kan vermaken tijdens het alleen zijn. ’s Nachts kunt u de bench de eerste nachten op de slaapkamer zetten, vervolgens naar de slaapkamerdeur verhuizen en hem uiteindelijk, als hij alleen kan zijn in de bench op de vaste slaapplaats zetten.
Zindelijkheid
De pup moet leren waar hij zijn behoeften mag doen. Dit doen we door hem telkens te belonen als hij het op de toegestane plaats doet. Ga met de pup regelmatig naar de buiten en blijf bij hem. Wacht tot de pup zijn behoeften doet en beloon dit uitbundig. In de regelmaat moet de hond zijn behoeften doen na het eten, spelen en slapen. Tot zo lang de pup niet weet waar hij zijn behoeften dient te doen moet u vermijden dat hij het binnenshuis gaat doen. Dit wil zeggen: “hem de kans niet geven”. Doet hij het toch eens binnenshuis dan ruimt u het op, zonder iets tegen de pup te zeggen. Straf hem niet! Als u hem straft dan leert de pup dat het onveilig is om behoeften te doen in het bijzijn van de baas. Hij zal het nooit meer doen als u het ziet. Hij zal zich verstoppen en het ergens achter een hoekje doen. Pas als hij weet waar hij het moet door veelvuldig belonende consequenties, kunt u hem leren waar hij het niet mag doen. Provoceer de pup, laat hem niet buiten en wacht tot hij het binnenshuis zou doen. Dit kunt u zien door het actief snuffelgedrag, rondjes draaien, enz. Op dit ogenblik reageert u door met hem onmiddellijk naar buiten te gaan. Na een aantal herhalingen zult u merken dat de pup zelf zal beginnen te vragen om naar buiten te mogen als hij zijn behoeften moet doen. ’s Nachts kan de pup van 8 weken maximaal 4 tot 5 uur “droog” zijn. Stel de wekker en laat de pup uit na 4 of 5 uur slapen. Verleng iedere week de tijd met een half uur.
Laat de pup nooit uit de bench als hij jankt!
Hij leert alleen dat hij, als hij jankt, uit de bench mag. Door te anticiperen en hem er tijdig uit te laten kunt u dergelijk probleemgedrag voorkomen.